- κάλλιστος
- I
(9ος αι. μ.Χ.). Άγιος της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μαρτύρησε στο Αμόριο της Φρυγίας, όπου αιχμαλωτίστηκε το 838 επί Θεοφίλου, μαζί με τους στρατηγούς Θεόδωρο, Κωνσταντίνο, Θεόφιλο και Βασσώη και άλλους 37 ανώτατους αξιωματικούς. Όλοι τους αρνήθηκαν να εξισλαμιστούν και αποκεφαλίστηκαν στη Βαγδάτη. Η μνήμη του τιμάται στις 6 Μαρτίου.IIΌνομα δύο πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως.1. Κ. A’ (14ος αι.). Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1350-54 και 1355-63). Διετέλεσε μοναχός στη μονή Ιβήρων του Άθω και υπήρξε μαθητής του ησυχαστή Γρηγορίου Παλαμά. Έγραψε 52 ομιλίες, από τις οποίες εκδόθηκε μόνο μία, τον Βίο του Γρηγορίου του Σιναΐτη και Εγκώμιο για τον Ιωάννη τον Νηστευτή. Η μνήμη του τιμάται στις 20 Ιουνίου.3. Κ. B’ (14ος αι.). Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1397). Ήταν μοναχός της μονής Ξανθοπούλου του Αγίου Όρους. Την περίοδο που μόναζε εκεί, τον κάλεσαν να διαδεχθεί τον Αντώνιο Δ’ ως πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Ο Κ. αρχικά δέχτηκε, αλλά ύστερα από τρεις μήνες επέστρεψε στο μοναστήρι όπου και έγραψε τα Κεφάλαια περί προσευχής.III(Callistus ή Callixtus).Όνομα τριών παπών της Ρώμης.1. Κ. A’ (160; – 223). Πάπας της Ρώμης (217-222). Ήταν πρώην δούλος του αυλικού Καρποφόρου επί αυτοκράτορα Κομμόδου. Πήρε μέρος στις έριδες της εποχής του περί μετανοίας και Αγίας Τριάδας και κρίθηκε αυστηρότατα από τους συγχρόνους του (Τερτυλλιανό, Ιπόλλυτο) για τη μετριοπαθή στάση του σε ορισμένα ζητήματα (ιδίως για την άφεση αμαρτιών σε ορισμένες κατηγορίες αμαρτωλών). Η Δυτ. Καθολική Εκκλησία τον ανακήρυξε άγιο.2. Κ. B’ (; – 1124). Πάπας της Ρώμης (1119-24). Χρημάτισε αρχιεπίσκοπος Βιέννης (1088). Η εκλογή του ως πάπα προκάλεσε έντονες αντιθέσεις στους κόλπους της Δυτ. Καθολικής Εκκλησίας. Στις 18 Μαρτίου 1123 συγκάλεσε σύνοδο στο Λατερανό, η οποία επικύρωσε το κονκορδάτο της Βορμς (με το οποίο ο αυτοκράτορας Ερρίκος E’ της Γερμανίας αναγνώριζε τα δικαιώματα της Αγίας Έδρας) και ρύθμισε θέματα σχετικά με τη σιμωνία, τον γάμο του κλήρου κ.ά.3. Κ. Γ’ (1378 – 1458). Πάπας της Ρώμης (1455-58). Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια (Βοργίας), ήταν πολυμαθέστατος και ευσεβής. Μετά την ανάρρησή του στον παπικό θρόνο κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες για την οργάνωση σταυροφορίας εναντίον των Τούρκων, με ελάχιστη όμως απήχηση μεταξύ των χριστιανών ηγεμόνων (εκτός από τους Ούγγρους και τους Αλβανούς). Κατά τη διάρκεια της παποσύνης του αποκαταστάθηκε η Ζαν ντ’ Αρκ.
Ο πάπας της Ρώμης Κάλλιστος Γ’, έργο άγνωστου ζωγράφου (Πινακοθήκη της Σιένα, Ιταλία).
* * *-η, -ο (AM κάλλιστος, -η, -ον)(υπερθ. τού καλός) ο άριστος, ο πάρα πολύ καλός.επίρρ...κάλλιστα (AM κάλλιστα και καλλίστως)πολύ καλά, άριστααρχ.φρ. «κάλλιστ' ἀκούω» — έχω πολύ καλή φήμη (Πλούτ.).[ΕΤΥΜΟΛ. Βλ. λ. καλλίων].
Dictionary of Greek. 2013.